Ile czujników jest w typowym aucie i które z nich mogą się zepsuć?

Czujniki to podzespoły elektroniczne, których zadaniem jest dokonywanie różnych pomiarów. Mogą sprawdzać prędkość danego elementu (liczbę obrotów na minutę), jego położenie w danej chwili, kąt, z jakim się obrócił, natężenie światła, zamknięcie jakiegoś obwodu itd. Mogą wykorzystywać elementy pomiarowe czułe na temperaturę, ciśnienie, zmiany pola magnetycznego, fale radarowe i inne. Standardowo, czujniki są połączone ze sterownikiem za pomocą przewodów elektrycznych, zwykłych albo magistrali CAN.

Informacje z czujników do sterowników są przekazywane na przykład za pomocą zmian napięcia prądu (przy połączeniu elektrycznym), zanikiem lub pojawieniem się zasilania w przewodzie (po zamknięciu obwodu) albo wysłaniem odpowiedniego komunikatu (w przypadku magistrali CAN). Sygnał z jednego czujnika może być też wykorzystywany przez kilka sterowników. Najlepszym przykładem jest czujnik prędkości obrotowej ABS lub czujnik skrętu kierownicy.

Czym są sterowniki?

To komputery sterujące. W starszym samochodzie może znajdować się jeden sterownik (komputer sterujący pracą silnika), a we współczesnym nawet kilkanaście sterowników (sterownik silnika, sterownik systemów bezpieczeństwa SRS, sterownik komfortu, sterownik systemów ESP/ASR/ABS i inne).

Ile czujników może być we współczesnym samochodzie?

Jeśli jest to auto premium, może ich być nawet kilkaset. Samochód klasy premium wyposażony jest na przykład w dziesiątki systemów komfortu. Weźmy jako przykład system otwierania bagażnika nogą. W tym przypadku potrzebny jest osobny sterownik z oprogramowaniem, a do tego czujnik optyczny (który obserwuje wykonywany gest), czujnik położenia klapy, czujnik otwarcia, czujnik zamknięcia, czujnik zabezpieczający przed przytrzaśnięciem dłoni…

Ile czujników znajduje się w samochodzie miejskim?

Wymienienie wszystkich czujników, które znajdują się we współczesnym samochodzie klasy premium wymagałoby napisania książki. Skupimy się zatem na małym i popularnym samochodzie miejskim. Pozwoli to nam pokazać, jak wiele czujników jest w małym aucie z niewyszukanym (jak na obecne warunki i wymagania) wyposażeniem. Jako przykład weźmiemy sobie Fiata 500 z silnikiem benzynowym o pojemności 1.2 l.

• Czujnik tlenu (sonda lambda) przez katalizatorem. Ulega awariom na skutek zużycia po większych przebiegach, może dojść do uszkodzenia mechanicznego przewodu.

• Czujnik tlenu (sonda lambda) za katalizatorem. Ulega awariom na skutek zużycia po większych przebiegach, może dojść do uszkodzenia mechanicznego przewodu.

• Czujnik położenia pedału gazu (potencjometr gazu). Może ulec uszkodzeniu na skutek zużycia mechanicznego.

• Czujnik ciśnienia gazu klimatyzacji.

• Czujnik ciśnienia powietrza dolotowego. Może ulec zabrudzeniu, może się zużyć.

• Czujnik temperatury powietrza dolotowego. Jak wyżej.

• Czujnik fazy rozrządu.

• Czujnik położenia przepustnicy (potencjometr przepustnicy). Ulega awariom mechanicznym, może się blokować na skutek zabrudzenia przepustnicy.

• Czujnik położenia wału korbowego. Może ulec awarii i zabrudzeniu.

• Czujnik położenia wałka rozrządu. Jak wyżej.

• Czujnik spalania stukowego – na każdym cylindrze.

• Czujnik temperatury płynu chłodzącego. Może ulec zużyciu.

• Czujnik obrotów silnika.

• Czujnik zamknięcia drzwi – przy każdych drzwiach auta.

• Czujniki zderzeniowe – rozmieszczone w całym aucie i wewnątrz sterownika SRS. Raczej bezawaryjne.

• Czujniki parkowania (radarowe).

• Czujniki zapięcia pasów bezpieczeństwa.

• Czujniki obciążeniowe – informują sterownik SRS, że ktoś zajął miejsce siedzące (taka informacja jest niezbędna, aby sterownik „wiedział”, którą poduszkę powietrzną uruchomić).

• Czujnik zamknięcia bagażnika.

• Czujnik temperatury zewnętrznej.

• Czujnik temperatury we wnętrzu kabiny (dla klimatyzacji).

• Czujniki prędkości obrotowej ABS. Ulegają zabrudzeniu. Mogą się zużyć.

• Czujnik ilości paliwa w baku.

Sporo jak na małe auto, czyż nie? A teraz wyobraźmy sobie, jak wiele jest czujników w dobrze wyposażonym samochodzie premium.

Obecnie niemal wszystkie auta mają na wyposażeniu czujniki ciśnienia powietrza w oponach TPMS. Dlaczego nie ma ich na liście? Bo w wielu tańszych autach stosuje się system pośredni, który nie wymaga czujników ciśnienia powietrza montowanych w wentylach. Zamiast niego o przebiciu opony ostrzegają czujniki prędkości obrotowej ABS.

Michał Lisiak