Awaria czujnika a spalanie: które czujniki w razie uszkodzenia powodują wyższe zużycie paliwa?
Wzrost zużycia paliwa może być spowodowany przez wiele czynników. Jednym z nich jest awaria czujnika. Dlatego, kiedy w samochodzie znacząco wzrasta spalanie, konieczna jest diagnostyka komputerowa. Może ona wskazać winnego problemów i wyższego zużycia paliwa.
Współczesne silniki są sterowane elektronicznie. Jednostka sterująca (sterownik silnika, komputer kierujący pracą silnika) jest odpowiedzialna za precyzyjny dobór mieszanki paliwowo – powietrznej. Sterownik silnika jest połączony przewodami z czujnikami (w zależności od silnika może być ich od kilku do kilkunastu). Sygnały z czujników są przetwarzane. Na ich podstawie oprogramowanie steruje momentem otwarcia i czasem otwarcia wtryskiwaczy. Precyzyjny dobór mieszanki paliwowo – powietrznej pozwala na niskie zużycie paliwa oraz niską emisję spalin. Zaburzenie pracy jednego z czujników, mających wpływ na dobór mieszanki paliwowo – powietrznej, powoduje szereg problemów. W efekcie silnik może zacząć zużywać znacznie więcej paliwa.
Sterownik silnika może przyjmować zafałszowane dane z uszkodzonego czujnika. Jeśli czujnik nie przesyła żadnych danych, podstawiane są dane zastępcze. Silnik wchodzi w tryb awaryjny.
Samo wejście w ten tryb i zapalenie kontrolki „check engine” oznacza zmniejszenie osiągów silnika oraz zwiększenie zużycia paliwa.
Dlaczego czujniki się psują?
Powodów awarii czujników jest wiele. Mogą ulegać zużyciu eksploatacyjnemu, niszczyć się na skutek zabrudzeń, albo zbyt wysokiej temperatury. Zafałszowane sygnały mogą być spowodowane zabrudzeniem elementu pomiarowego. W czujnikach może dochodzić do zwarć wewnętrznych. Uszkodzeniu mogą ulegać przewody, którymi czujniki są połączone ze sterownikiem silnika: mogą zostać przerwane lub może w nich dojść do zwarcia. W najprostszym przypadku mogą po prostu zostać rozłączone. W samochodach, które przeżyły powódź (albo które są stale narażone na wysoki poziom wilgoci), do połączeń czujników z wtyczką mogła dostać się wilgoć. Powoduje ona zwarcia i powstawanie korozji.
Czujników się nie naprawia, zawsze wymienia się je na nowe. Istnieje możliwość naprawy przewodów, są specjalne wiązki naprawcze. Jednak ich stosowanie może nie być opłacalne w przypadku awarii czujnika, który kosztuje kilkadziesiąt złotych.
Gdy auto więcej pali konieczna jest diagnostyka komputerową
Samochód może sam poinformować kierowcę, że któryś z czujników nie działa we właściwy sposób, zapalając kontrolkę „check engine” i wyświetlając komunikat ostrzegawczy na ekranie komputera pokładowego. Ale nie zawsze tak się dzieje. Czujnik może wysyłać zafałszowane dane, np. po zabrudzeniu elementu pomiarowego.
Najpierw mechanik powinien przeprowadzić diagnostykę komputerową. Jeśli ta nie wykryje winnego, trzeba sprawdzić manualnie połączenia, przewody pod kątem zwarć, wtyczki, a następnie skontrolować poprawność sygnałów generowanych przez czujniki. Do tego celu stosowane są najczęściej omomierze.
Które czujniki mogą powodować zwiększone zużycie paliwa?
• Sonda lambda, inaczej czujnik tlenu. We współczesnych samochodach stosuje się od 2 do 4 sond lambda, montowanych przed i za katalizatorami. Pracują one w trudnych warunkach, są narażone na wahania temperatur, uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia. Awaria sondy lambda może spowodować zwiększenie spalania nawet o 50%.
• Czujnik położenia przepustnicy (potencjometr przepustnicy). Kiedy źle działa, wysyła zafałszowane dane o otwarciu przepustnicy. Sterownik źle dobiera dawkę paliwa i efektem może być jego większe zużycie. Dodatkowy objaw, ułatwiający rozpoznanie awarii, to problemy z uruchamianiem silnika.
• Czujnik temperatury płynu chłodzącego (zwany też czujnikiem temperatury silnika). W tym przypadku, dodatkowo mogą pojawić się problemy z uruchamianiem silnika. Jednostka napędowa może też gasnąć w trakcie jazdy.
• Czujnik temperatury powietrza zasysanego. W tym przypadku rośnie spalanie, a sam silnik traci moc.
Znalezienie przyczyny zwiększonego zużycia paliwa nie musi być trudne. Czasami przyczyny są błahe, jak awaria małego czujnika, albo problemy w układzie hamulcowym, np. zatarty tłoczek, powodujący ocieranie się hamulca. Czasem może być też, niestety, droga awaria wtryskiwaczy (tzw. lejące wtryski). Kluczem jest jak zawsze, odpowiednio przeprowadzona diagnostyka - organoleptyczna, manualna i komputerowa.
Michał Lisiak