Opony letnie kontra zimowe
Kiedy należy założyć opony letnie? Czym różnią się od opon zimowych? Czy można wiosną i latem jeździć na oponach zimowych? To często stawiane przez właścicieli aut pytania, na które postaramy się poniżej wyczerpująco odpowiedzieć.
Kiedy można założyć opony letnie na koła swojego auta?
Definicja, powtarzana przez wszystkich jest taka sama: kiedy średnia dobowa temperatura przekracza 7 stopni Celsjusza.
Definicja to jedno, a praktyka - drugie. To kiedy: pod koniec marca? O tej porze roku średnia temperatura w centralnej Polsce wynosiła w 2022 roku niemalże 20 st. Celsjusza. Ciepła pogoda utrzymywała się przez kilka dni. Ale zgodnie z prognozami, wkrótce miała spaść do zaledwie 5-6 st. Celsjusza. 1 kwietnia sporą część Polski pokrył śnieg, który utrzymał się przez następne dni, a prognoza długoterminowa na kwiecień 2022 nie wyklucza kilku - kilkunastu dni ze śniegiem i niskimi temperaturami. Zwłaszcza w rejonach podgórskich.
Ponieważ nie mieszkamy na równiku, nie jesteśmy w stanie określić stałego terminu na zmianę opon. Może to być początek kwietnia, połowa kwietnia, albo dopiero koniec tego miesiąca, a nawet początek maja. Zależy to nie tylko od pogody, ale i od regionu, w którym mieszkamy. Nie warto zatem się spieszyć.
Chcemy wymienić opony - jak uniknąć kolejek?
Nikt nie lubi stać w kolejkach. A te pojawiają się niemal zawsze, gdy większość kierowców rusza do warsztatów wulkanizacyjnych. Jak tego uniknąć? Umówić się na wizytę o określonej godzinie w wybranym warsztacie. Działają także platformy internetowe, które pozwalają na umówienie wizyty online w warsztacie wulkanizacyjnym. Co oczywiste, największe oblężenie będzie przed Świętami Wielkanocnymi, gdy duża część osób będzie chciała wyjechać do rodzin. Można przypuszczać, że w dwa dni po Świętach oblężenie warsztatów będzie mniejsze.
Najwięcej klientów mają warsztaty wulkanizacyjne w miastach. Może warto poszukać warsztatu w małej miejscowości, która znajduje się kilkanaście kilometrów od naszego miejsca zamieszkania? Na dojazd poświęcimy znacznie mniej czasu, niż na czekanie w kolejce do wymiany.
Opony letnie na felgach – czy trzeba jechać do warsztatu wulkanizacyjnego?
Niektórzy kierowcy mają dwa komplety felg, np. na felgach stalowych są zamontowane opony zimowe, a na aluminiowych - letnie. W tym przypadku kierowca może sam wymienić koła. Wystarczy, że ma odpowiedni podnośnik (wystarczy zwykły lewarek), klucz do kół, płaską powierzchnię i odrobinę czasu. Jednak i w tym przypadku powinno się odwiedzić warsztat wulkanizacyjny, choć nie trzeba tego robić w chwili największego oblężenia. Po co?
• Żeby wyważyć koła.
• Żeby wymienić w nich wentyle.
• Jeśli auto ma na wyposażeniu system TPMS tzw. bezpośredni (z nadajnikami w wentylach) samodzielna wymiana kół nie jest możliwa. Czujniki trzeba zaprogramować.
O czym warto pamiętać, kiedy wymieniamy opony?
Powinniśmy wybierać warsztaty, które działają przez cały rok, a nie tylko sezonowo. Wcale nie musimy jechać do wyspecjalizowanego warsztatu wulkanizacyjnego. Inne warsztaty również mogą mieć na wyposażeniu odpowiedni sprzęt do montażu opon i kół oraz wyważarki.
O czym jeszcze należy pamiętać? O wspomnianym wcześniej TPMS - systemie kontrolującym ciśnienie w oponach. Jeśli w naszym aucie jest system bezpośredni - z nadajnikami w wentylach - warsztat musi być wyposażony w komputer, do programowania czujników. Jeśli mamy niskoprofilowe opony - warsztat musi mieć specjalny sprzęt do zmiany takich opon. Podobnie jest w przypadku opon run-flat. Jeśli go nie ma i chce improwizować - należy poszukać innego warsztatu. Felgi powinny być sprawdzone, czy nie są krzywe, koła powinny zostać wyważone, powinno się wymienić wentyle (tzw. maszynki). Należy zwrócić szczególną uwagę przy montażu opon z bieżnikiem kierunkowym i asymetrycznym. Na oponach znajdują się oznaczenia kierunku toczenia oraz strony zewnętrznej i wewnętrznej. Zaleca się, aby po wymianie kół albo opon ustawić geometrię zawieszenia. Jednak wiele osób uważa, że to przesada (i oczywiście, dodatkowe koszty oraz czas). Jednak należy pamiętać o tym, że źle ustawiona geometria powoduje przyspieszone zużycie opon, a także zawieszenia i układu kierowniczego. Dlatego, jeśli montujemy na kołach opony fabrycznie nowe - koniecznie powinniśmy ustawić geometrię.
Bez względu na to, czy koła montujemy samodzielnie, czy zmieniamy opony w warsztacie - należy sprawdzić, w jakim są stanie. Felgi nie mogą być pordzewiałe, a opony uszkodzone. Należy też sprawdzić wysokość bieżnika. Graniczna wartość w oponach letnich to 2 milimetry (dopuszczalna przez prawo to 1,6mm).
Czym różni się opona letnia od opony zimowej?
Opony letnie i zimowe są wyprodukowane z mieszanki gumowej o nieco innym składzie. Mieszanka, z której produkowane są opony letnie sprawia, że opony są bardziej twarde w wysokich temperaturach. Opony letnie zawierają więcej sadzy. Mieszanka, z której wyprodukowane są opony zimowe, sprawia, że opony są bardziej miękkie w niskich temperaturach. Dzięki temu w pewnym stopniu kleją się do zimnej i śliskiej nawierzchni. Stosuje się tutaj więcej kauczuku naturalnego oraz krzemionkę.
Opony letnie i zimowe mają inną rzeźbę bieżnika. Klocki bieżnika opon letnich mają zazwyczaj łagodne kształty (z wyjątkiem opon przeznaczonych do jazdy terenowej). W bieżniku stosuje się szerokie rowki (obwodowe i nie tylko), przeznaczone do szybkiego odprowadzania wody w trakcie jazdy po deszczu. W oponach letnich znaleźć można także żebra, ciągłe albo z nacięciami. Bieżnik opon zimowych charakteryzuje się bardzo dużą ilością nacięć (w tym bardzo drobnych lamelek), które mają zapewnić przyczepność na śniegu, lodzie i zimnej, mokrej nawierzchni. Krawędzie klocków bieżnika są zazwyczaj ostre.
Czy można długo jeździć latem na oponach zimowych?
Nie powinno się jeździć na oponach zimowych w trakcie ciepłej wiosny i gorącego lata. A zwłaszcza nie powinno się jeździć szybko. Dlaczego?
• Opony zimowe mocno się rozgrzewają w trakcie jazdy.
• Wydłuża się droga hamowania, zmniejsza się przyczepność.
• Opony mogą hałasować.
• Opony zimowe w trakcie lata bardzo szybko się ścierają.
• Komfort jazdy jest niski, albowiem kierowca ma uczucie, jakby samochód pływał.
Komplet nowych opon jest drogi, ich wymiana to dodatkowe koszty, tak samo, jak przechowywanie opon. Jak zatem można oszczędzić na oponach? Rozwiązaniem są mocno promowane w ostatnich latach opony wielosezonowe (całoroczne). To jednak kompromis, więc nie można od niego wymagać zapewnienia najlepszych warunków do jazdy zimą lub latem. Ale dla spokojnego kierowcy z pewnością będzie to dobra alternatywa.
Michał Lisiak