Darowizna na rzecz najbliższej osoby - plus VAT

Niepewność prawa podatkowego w Polsce jest z każdym dniem coraz większa. W ostatnim czasie w mediach zrobiło się głośno o interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, dotyczącej darowania przez podatnika VAT samochodu osobowego własnemu ojcu. Zdaniem organu podatkowego, czynność ta nie jest zwolniona z podatku.

W czym rzecz? Podatnik prowadził działalność gospodarczą i był czynnym podatnikiem VAT. Leasingował samochód osobowy, który wykupił we wrześniu 2021 i wykorzystywał go do działalności. Zarówno przy zakupie, podczas trwania umowy leasingowej i wykupie był odliczany VAT w wysokości 50 proc. (od raty leasingu, od kosztów eksploatacji, napraw). W październiku 2021 r. podatnik przekazał samochód w darowiźnie ojcu. Ten prowadził co prawda działalność gospodarczą, ale zdecydował, że samochód będzie użytkował jedynie do celów prywatnych. Podatnik miał wątpliwość, czy ma uiścić VAT od darowanego auta, czy jest z tego obowiązku zwolniony. Był przekonany, i przedstawił argumentację na poparcie swojej tezy, że można podarować osobie najbliższej pojazd bez potrzeby zapłacenia podatku VAT.

Z pewnością dużym zaskoczeniem dla niego była interpretacja podatkowa, jaką otrzymał od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, uznająca jego stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor podkreślił, że nieodpłatne przekazanie towaru na cele osobiste podatnika bądź darowizna członkowi najbliższej rodziny podlega opodatkowaniu po łącznym spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Warunki te to:

• dokonujący darowizny jest podatnikiem VAT,

• przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,

• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku, do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

Oznacza to, że nieodpłatne przekazanie towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem. Mając na uwadze tę argumentację, skarbówka stwierdziła, że nieodpłatne przekazanie w formie darowizny samochodu osobowego na rzecz ojca przez czynnego podatnika VAT podlega opodatkowaniu tym podatkiem zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy. Podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wykupem samochodu. Przy wykupie samochodu oraz później był odliczany przez niego VAT w wysokości 50 proc.

Warto rozważyć czy można było inaczej zaplanować taką transakcję i uniknąć zobowiązania podatkowego. Lepszym rozwiązaniem byłoby, gdyby podatnik wykupił lub wycofał samochód na cele osobiste (zamiast wykupu do działalności gospodarczej). W takim przypadku obdarowujący nie byłby traktowany jako podatnik VAT a cała transakcja nie byłaby opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Szerzej na ten temat można przeczytać na stronie samar.pl

Opr. PJ na podstawie materiału przygotowanego przez Małgorzatę Miller, radcę prawnego, M. Krotoski Adwokaci i Radcy Prawni, członka Stowarzyszenia Prawników Rynku Motoryzacyjnego.