Jak zabezpieczyć samochód przed kradzieżą?
W ostatnich latach liczba skradzionych aut spadła w naszym kraju do poziomu poniżej 10 tys. rocznie. To niewiele w stosunku do ogólnej liczby samochodów zarejestrowanych w Polsce. Niemniej jednak, właściciele aut powinni się mieć na baczności. Jak skutecznie zabezpieczyć auto przed kradzieżą?
Według danych IBRM SAMAR w 2021 roku skradziono w naszym kraju 7098 aut osobowych, dostawczych i ciężarowych, o masie do 6 ton. Dla porównania - w 1999 roku dokonano 71 543 kradzieży aut. Liczba skradzionych pojazdów była w ubiegłym roku minimalnie większa, niż w 2020 roku - o 2,7 proc.
Teoretycznie skala kradzieży jest bardzo mała w stosunku do ilości samochodów, zarejestrowanych w Polsce. Złodzieje skradli 0,03 proc. parku samochodowego. Ale... Pewne grupy kierowców są bardziej narażone na stratę swego auta, niż inne.
Obecnie złodzieje kradną samochody przede wszystkim na części. I jest to dla nich bardziej opłacalne i bezpieczne, niż próba rejestracji skradzionego pojazdu. Nie oznacza to, że wszystkie skradzione auta są rozbierane na części. Najbardziej luksusowe mogą być przemycone za wschodnią granicę, nie tylko do krajów bliskiego pogranicza, ale też znacznie dalej, np. do odległych republik byłego ZSRR.
Dlaczego złodzieje kradną samochody?
Zgodnie z danymi opracowanymi przez IBRM SAMAR, złodzieje najczęściej kradną auta młode - do 5 lat i o większej wartości - powyżej 100 tys. zł. Dlaczego? Ponieważ współczesne auto wyposażone jest w cały szereg bardzo cennych podzespołów, a części zamienne są bardzo drogie. Niektóre mają wręcz horrendalne ceny, np. reflektor wykonany w technologii LED kosztuje od 6 do 18 tys. złotych, głowice radarowe tempomatu - kilka tys. złotych, system multimedialny (fabryczny) - nawet kilkanaście tys. zł, filtr cząstek stałych - podobnie, wtryskiwacze bezpośredniego wtrysku paliwa - 1-2 tys. zł za sztukę. Drogie są również oryginalne części blacharskie.
W ostatnich latach widoczne jest coraz większe zainteresowanie używanymi autami premium wśród polskich nabywców. Niektórzy z nich nie zdają sobie sprawy z tego, że sam zakup takiego auta to tylko część kosztów. Samochód premium trzeba jeszcze utrzymać. Kiedy koszty zaczynają się piętrzyć, właściciel najpierw szuka zamienników. Kiedy okazuje się, że ich nie ma - zaczyna szukać części używanych, czasem nawet tych, których ponowny montaż (używanych) jest zabroniony przez prawo, np. poduszek powietrznych z demontażu. I może trafić na części kradzione, w niższej cenie od rynkowej.
Nawet wśród setki najbardziej uczciwych mechaników może znaleźć się czarna owca. Kierowca zleci naprawę z użyciem nowych części, a mechanik pozyska używane od złodzieja i w ten sposób zarobi więcej. Czy po wykonanej naprawie każdy żąda od mechanika paragonu i gwarancji producenta?
Stąd właśnie biorą się kradzieże. Skoro jest popyt na kradzione części - złodzieje kradną samochody na części.
Jak zabezpieczyć samochód przed kradzieżą?
Jakie metody zabezpieczenia auta na wypadek kradzieży są najskuteczniejsze?
Wykupienie ubezpieczenia AC dla samochodu. To oczywiste, że ubezpieczyciel maksymalnie obniży wartość auta przy ubezpieczeniu i przy wypłacie odszkodowania. Ale zawsze lepiej odzyskać 80 proc. wartości rynkowej auta, niż nie mieć nic.
Ubezpieczenie AC jest drogie i w większości firm dostępne tylko dla aut młodych. Szczególny problem z wykupieniem AC mają posiadacze cennych aut klasycznych. Na rynku są obecnie tylko dwie firmy, sprzedające takie ubezpieczenia. Ceny nie należą do niskich. Zawsze potrzebna jest opinia rzeczoznawcy.
Właściciele starszych aut, typowych dla naszych dróg i portfeli (powyżej 11 lat) mogą od pewnego czasu korzystać z coraz szerszej oferty mini AC. To ograniczona forma ubezpieczenia AC, stawiająca przede wszystkim na ochronę auta przed kradzieżą.
Fabryczne zabezpieczenia antykradzieżowe raczej nie stanowią dużej przeszkody dla złodzieja. Dlatego właściciele droższych i cenniejszych aut powinni pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu.
System monitoringu radiowego
Rozwiązanie bardzo skuteczne, wymagające opłacania abonamentu miesięcznego i zakupu odpowiednich urządzeń. Najlepsze dla posiadaczy aut premium i cennych klasyków. System wykorzystuje urządzenie nadawcze, które aktywuje się dopiero w chwili namierzania samochodu. Ma własne zasilanie, nie zużywa niepotrzebnie akumulatora i działa dalej po jego odłączeniu. Złodzieje nie są w stanie zagłuszyć fal radiowych, które przechodzą bez problemu przez ściany betonowe i stalowe, dlatego można znaleźć auto schowane w parkingu podziemnym albo w stalowym kontenerze. Fale radiowe cechują się większą dokładnością, niż fale GSM oraz sygnał GPS. Dzięki temu można niezwykle precyzyjnie określić lokalizację auta. Sygnały radiowe operatorów systemu działają niezależnie od zewnętrznych operatorów sieci komórkowych. Nadajnik systemu radiowego można umieścić w niemalże każdym miejscu auta, co pozwala go dobrze schować. Jeśli system ma skutecznie działać - nadajnik musi zostać ukryty w naprawdę pomysłowy sposób.
System radiowy włącza się dopiero wtedy, gdy auto jest namierzane. Dzięki temu złodzieje nie są w stanie wykryć, że taki system znajduje się na wyposażeniu pojazdu.
System monitoringu GPS
Działa w oparciu o fale GPS i GSM (telefonię komórkową). Również ma urządzenie (lokalizator GPS) z własną baterią, albo podłączone do instalacji elektrycznej samochodu (to gorsza opcja, bo złodziej może wyłączyć zasilanie auta). Nieco gorsza przenikalność fal, niż w przypadku fal radiowych. Wielu złodziei ma specjalne zagłuszarki sygnału.
Z racji konieczności umożliwienia dostępu nadajnika do sygnału GPS, trzeba go zamontować w pobliżu szyby, albo gdzieś zamaskować jego antenę.
Można zamontować alarm samochodowy, z funkcją GPS. W takim alarmie ustala się pewien teren, np. 500 metrów od domu. Jeśli samochód z niego wyjedzie (zostanie skradziony), właściciel otrzyma ostrzeżenie i informację o położeniu auta.
Odcięcie zapłonu
Nadal dobra metoda zabezpieczenia pojazdu przed kradzieżą. W określonym, znanym tylko kierowcy miejscu, znajduje się przycisk, który pozwala na uruchomienie samochodu. Znacznie lepsza metoda, stosowana obecnie, to nadajnik radiowy w pilocie, albo czujnik umieszczony w określonym miejscu, pod deską rozdzielczą. W przypadku odcięcia zapłonu czasami zdarzają się awarie. Zwłaszcza wszędzie tam, gdzie są stosowane przyciski elektroniczne, do uruchamiania auta. One najczęściej zawodzą.
Blokada skrzyni biegów założona przez profesjonalną firmę
Teoretycznie złodziej może ją pokonać, ale na pewno rozważy, że potrzebuje na to trochę czasu. To dobra metoda w połączeniu z inną.
Blokada dźwigni zmiany biegów
W tym przypadku blokowana jest tylko sama dźwignia np. automatycznej skrzyni biegów. To tak samo dobra metoda w połączeniu z inną.
Ręczna blokada pedałów
Robiona na zlecenie (albo dorobiona na zlecenie) pod kątem konkretnego modelu samochodu. Wszystkie blokady gotowe złodziej będzie w stanie pokonać w krótkim czasie ze względu na prosty zamek.
Parking strzeżony
To dodatkowa forma zabezpieczenia (trudno uznać ją za stuprocentową, skoro auto przez cały czas na parkingu nie stoi). Przed skorzystaniem z parkingu strzeżonego warto dokładnie wczytać się w umowę. Może się okazać, że parking nie odpowiada za kradzieże auta. Dzieje się tak często zwłaszcza wtedy, gdy są to parkingi automatyczne. Zresztą, nawet parkingowy nie będzie stanowił przeszkody dla złodzieja.
Najskuteczniejszym zatem zabezpieczeniem antykradzieżowym jest kombinacja powyższych rozwiązań.
Michał Lisiak