Dlaczego warto mieć w aucie zapasowe bezpieczniki?
Komplet bezpieczników kosztuje zaledwie kilka złotych. To jedna z podstawowych rzeczy, jaką zawsze trzeba mieć w samochodzie. Kierowca powinien wiedzieć, gdzie w jego aucie znajdują się bezpieczniki, jak znaleźć ten zepsuty i jak go wymienić.
Przepalenie się bezpiecznika to sygnał ostrzegawczy . Gdzieś w instalacji elektrycznej jest problem, który powoduje zwarcie albo inne anomalie. Jednak czasami powód przepalenia bezpiecznika może być prozaiczny. We współczesnych autach kierowca i pasażerowie często korzystają z różnych urządzeń elektronicznych, podłączanych do gniazdka zapalniczki albo do portów USB. Zbyt duże przeciążenie, albo zwarcie w którymkolwiek z odbiorników energii spowoduje przepalenie bezpiecznika.
Czasami zastosowanie taniego kompresora elektrycznego do pompowania kół może spowodować zwarcie. Montaż niefabrycznej lampki, albo nieostrożna wymiana lampki bagażnika czy oświetlenia wnętrza – też mogą spowodować przepalenie bezpiecznika. Zwarcie w lodówce samochodowej – także. Powodem przepalenia bezpiecznika może być zawilgocenie jakiegoś elementu, albo zwarcie wewnętrzne. Dlatego każdy kierowca powinien potrafić wymienić bezpiecznik.
Czy wymiana bezpiecznika kończy problem?
To zależy od sytuacji. Jeśli bezpiecznik przepalił się dlatego, że kierowca lub pasażerowie podłączali różne urządzenia do gniazd zapalniczki albo USB i wiedzą, że w którymś z nich nastąpiła awaria, to powinno zakończyć problem.
Jeśli kierowca wymieniał źródła światła i doprowadził do zwarcia – wymiana bezpiecznika powinna zakończyć problem.
Jeśli jednak bezpiecznik przepala się po raz kolejny – trzeba odwiedzić warsztat. Gdzieś w instalacji jest problem, który wymaga usunięcia.
Przepalił się bezpiecznik – co się może stać?
Przepalony bezpiecznik może uniemożliwić dalszą jazdę. Wystarczy, że przepali się bezpiecznik od oświetlenia zewnętrznego; jak można jechać bez włączonych świateł?
Podobna sytuacja ma miejsce, jeśli zimą przepali się bezpiecznik od wycieraczek, albo ogrzewania i nawiewów.
Gdzie są bezpieczniki w samochodzie?
Standardowo, w samochodzie znajdują się dwie skrzynki z bezpiecznikami. Mówi się skrzynki, albowiem są to elementy z tworzywa, ze szczelnym zamknięciem, na zapadki.
Pierwsza skrzynka z bezpiecznikami znajduje się pod maską samochodu, w pobliżu akumulatora. W niej montuje się bezpieczniki, które chronią najbardziej obciążone układy elektryczne. Poza bezpiecznikami, w tej skrzynce montuje się też inne ważne elementy samochodowego układu elektrycznego – przekaźniki (one też ulegają awariom, opiszemy je w jednym z kolejnych artykułów).
Druga skrzynka z bezpiecznikami znajduje się pod deską rozdzielczą, zazwyczaj po stronie kierowcy. W autach ze słabszym wyposażeniem i starszych, wszystkie bezpieczniki mogą znajdować się w skrzyneczce pod maską.
Producenci samochodów mają czasami problemy z odpowiednim rozplanowaniem wnętrza. Czasami robią też różne niespodzianki. Dlatego zawsze warto sprawdzić w instrukcji samochodu, gdzie znajdują się skrzyneczki z bezpiecznikami.
Jak znaleźć przepalony bezpiecznik?
Bezpieczniki samochodowe mają przezroczystą obudowę, w której zamknięty jest element z metalu. Jeśli jest przerwany – bezpiecznik uległ przepaleniu i należy go wymienić na taki sam.
Jak znaleźć bezpiecznik, który odpowiada za działanie konkretnego układu?
Jak wspomnieliśmy wcześniej, bezpieczniki znajdują się w zamkniętych skrzyneczkach z tworzywa sztucznego. Na wewnętrznej stronie skrzyneczek znajdują się oznaczenia w formie symboli. Wyjaśniają one, za co odpowiada poszczególny bezpiecznik w aucie.
Jak wymienić bezpiecznik samochodowy?
Nie jest to czynność skomplikowana. Potrzebne do niej są:
• Komplet bezpieczników, dopasowany wielkością do konkretnego modelu auta (jak dopasować, o tym dalej). Komplet bezpieczników kosztuje kilka złotych;
• Specjalne szczypce z tworzywa sztucznego do wymiany bezpieczników – w sklepach motoryzacyjnych można je kupić za złotówkę.
• Źródło światła, w przypadku konieczności wymiany bezpieczników w nocy.
Najpierw należy zlokalizować, gdzie znajduje się bezpiecznik, odpowiedzialny za układ, który nie działa, np. za niedziałające oświetlenie albo niedziałający centralny zamek. W tym celu należy znaleźć odpowiedni symbol na wewnętrznej stronie skrzyneczki z bezpiecznikami. A następnie należy zlokalizować miejsce montażu bezpiecznika.
• Wybrany bezpiecznik należy schwycić za pomocą szczypców z tworzywa i wyciągnąć go do góry. Zawsze trzeba pamiętać o delikatności – nie wolno bezpiecznikiem kołysać na boki, tylko ciągnąć do góry.
• Po wyciągnięciu bezpiecznika, w jego miejscu należy umieścić bezpiecznik o tej samej wartości natężenia i wcisnąć go. To wszystko.
Rodzaje bezpieczników – jak dobrać bezpieczniki do swojego auta?
Od wielu lat w samochodach stosuje się tak zwane bezpieczniki łopatkowe. Składają się one z elementu metalowego o kształcie przybliżonym do litery M. Są zalane przezroczystym tworzywem.
W standardowych samochodach osobowych stosuje się bezpieczniki 12V, o wymiarach mini lub standardowych. Jeśli nie mamy pewności, jakie są w naszym aucie, wystarczy kupić blister z jednymi i drugimi.
Bezpieczniki mają odpowiednie kolory i napisy na obudowie, określające ich wartości. Kolory są standardowe, stosowane przez wszystkich producentów na świecie i odpowiadają określonym wartościom natężenia:
• Kolor szary – 2 A;
• Kolor fioletowy – 3 A;
• Kolor beżowy lub jasnobrązowy – 5 A;
• Kolor ciemny brąz – 7,5 A;
• Kolor czerwony – 10 lub 50 A;
• Kolor niebieski – 15 lub 60 A;
• Kolor żółty – 20 A;
• Kolor biały – 25 A;
• Kolor zielony – 30 A;
• Kolor pomarańczowy – 40 A.
Kierowcy z czasów PRL w sytuacji przepalenia bezpiecznika, stosowali w jego miejsce monetę. Instalacje elektryczne ówczesnych aut były niewielkie w porównaniu do współczesnych aut. Ówczesny kierowca martwił o to, żeby silnik zapalił, żeby działało oświetlenie zewnętrzne i wycieraczki, z kupnem akcesoriów do aut, nawet z bezpiecznikami, były problemy. Jednak stosowanie monet zamiast bezpieczników mogło doprowadzić do pożaru auta. Lepiej więc dziś takich metod nie stosować.
Michał Lisiak