Awarie układu wtrysku bezpośredniego: objawy i naprawa

Jak działa układ wtrysku bezpośredniego w silniku benzynowym?

Przez lata pod maskami samochodów z silnikami benzynowymi dominowały układy z pośrednim, wielopunktowym wtryskiem paliwa MPI. Przy odpowiednim serwisowaniu auta, było to rozwiązanie bardzo trwałe i bezawaryjne. Silniki z przebiegiem rzędu 400 - 500 tys. km nie wymagały wymiany wtryskiwaczy. W silnikach z wtryskiem typu MPI paliwo było podawane do kanałów dolotowych. Wtryskiwacze były nakierowane na grzybki zaworów dolotowych.

Z czasem jednak pojawiły się nowe normy emisji spalin Euro, a wraz z nimi coraz większe oczekiwania względem oszczędności paliwa. Bo im mniej paliwa silnik spali, tym mniej zanieczyszczeń wyprodukuje. Równocześnie nikt nie oczekiwał, że silniki osłabną, wręcz przeciwnie. Nowe silniki miały być bardziej oszczędne, bardziej ekologiczne i do tego równie mocne, albo mocniejsze, niż silniki z wtryskiem MPI. Rozwiązaniem miał okazać się wtrysk bezpośredni. Prace nad nim prowadzono od kilkudziesięciu lat. Jeszcze przed wprowadzeniem ostrych norm emisji spalin.

Jak działa układ wtrysku bezpośredniego w silniku benzynowym?

• Elektryczna pompa paliwa podaje paliwo z baku do pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia. Zanim paliwo trafi do pompy, przepływa przez filtr paliwa.

• Pompa wysokiego ciśnienia jest napędzana przez pasek rozrządu albo wałek rozrządu, spręża paliwo to bardzo wysokiego ciśnienia (np. 80 - 200 bar), a następnie podaje je do listwy wtryskowej wysokiego ciśnienia.

• Sprężone paliwo trafia do wtryskiwaczy, które są zamontowane w komorach spalania. Wtryskiwacze dawkują paliwo bezpośrednio do środka cylindra. Komputer sterujący pracą silnika otwiera i zamyka wtryskiwacze w odpowiednim momencie.

• Mieszanka paliwa i skompresowanego (przez turbinę albo kompresor, albo jedno i drugie) powietrza jest zapalana przez iskry na świecach zapłonowych.

• Przy niskich prędkościach obrotowych silnik może pracować na bardzo ubogiej mieszance. Mieszanka paliwowo - powietrzna jest uwarstwiona. Najbogatsza (z największą zawartością benzyny) jest w okolicach elektrody świecy, żeby całość mogła ulec zapłonowi.

Jak działa układ wtrysku bezpośredniego w silniku diesla?

• Elektryczna pompa paliwa podaje paliwo z baku do pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia. Zanim paliwo trafi do pompy jest filtrowane przez filtr paliwa.

• Pompa wysokiego ciśnienia jest napędzana przez pasek rozrządu, łańcuch rozrządu, albo bezpośrednio przez wałek rozrządu. Pompa ta spręża paliwo do bardzo wysokiego ciśnienia (do 2000 bar), a następnie podaje je do listwy wtryskowej wysokiego ciśnienia.

• Sprężone paliwo trafia do wtryskiwaczy, które są zamontowane w komorach spalania. Wtryskiwacze dawkują paliwo bezpośrednio do środka cylindra. Komputer sterujący pracą silnika otwiera i zamyka wtryskiwacze w odpowiednim momencie.

• Mieszanka paliwa i skompresowanego (przez turbinę) powietrza trafia do gorącej komory spalania. Komora ta, w razie potrzeby, jest dogrzewana przez świece żarowe. Mieszanka paliwowo - powietrzna ulega samozapłonowi.

Awarie wtryskiwaczy - objawy

Wtryskiwacze wtrysku bezpośredniego zamontowane w silnikach benzynowych są o wiele trwalsze od tych, pracujących w silnikach diesla. Dlaczego? Chociażby dlatego, że pracują pod znacznie mniejszym ciśnieniem i są mniej obciążone. Poza tym brudzą się od zanieczyszczeń z paliwa. Objawy awarii wtryskiwaczy to:

• Większe zużycie paliwa i zwiększone dymienie (na początku awarii);

• Problemy z uruchamianiem silnika (kiedy awaria narasta);

• Nierówna praca na biegu jałowym;

• Rozrzedzenie oleju przez paliwo - podwyższający się poziom oleju silnikowego.

Awarie wtryskiwaczy - naprawa

• Opcja najtańsza - od tego należy zacząć. Czyszczenie wtryskiwaczy środkiem do paliwa do czyszczenia układu wtryskowego (6 - 15 zł za opakowanie).

• Opcja najtańsza - czyszczenie wtryskiwaczy środkiem do czyszczenia układu wtryskowego, dawkowanym przez specjalną maszynę (średnio 200 zł).

• Opcja najtańszej naprawy - regeneracja wtryskiwaczy w profesjonalnej firmie. Obejmuje demontaż, czyszczenie, sprawdzenie, wymianę zużytych części, test, montaż i kalibrację (średnio 500 - 600 zł za wtryskiwacz).

• Opcja najdroższa - montaż nowych wtryskiwaczy (1200 - 2500 zł za wtryskiwacz, zależnie od silnika i producenta).

Uwaga! Wtryskiwacze są produkowane przez cztery firmy na świecie (Denso, Delphi, Bosch i Siemens). Nie ma tańszych zamienników.

Awarie pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia - objawy

• brak mocy przy większej prędkości obrotowej silnika;

• trudności z uruchamianiem silnika;

• nierówna praca silnika;

• gaśnięcie silnika podczas jazdy;

• wycieki paliwa;

• podnoszący się poziom oleju silnikowego - olej został rozrzedzony przez paliw.

Awarii mechanicznej może ulec popychacz pompy, sprężyna i tłok. Przy wymianie pompy należy sprawdzić wałek rozrządu, może mieć ślady zużycia a wtedy trzeba go wymienić. Awarii mógł ulec również gumowy wąż pompy. Cząsteczki gumy z węża mogły zatkać pompę.

Awarie pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia - naprawa

• Opcja najtańsza: regeneracja pompy w specjalistycznym warsztacie, który ma dobrą renomę i daje gwarancję na wykonaną pracę.

• Opcja najtańsza, ale niepewna: zakup używanej pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia.

• Opcja najdroższa: zakup nowej pompy wtryskowej wysokiego ciśnienia (średnio 2250 - 5000 zł).

Awarie czujnika ciśnienia wtrysku - objawy

• Spadek mocy silnika;

• Zwiększone zużycie paliwa;

• Niemiła woń spalonego paliwa z układu wydechowego.

Awarie czujnika ciśnienia wtrysku - naprawa

• Wymiana czujnika na nowy.

Michał Lisiak