Poduszka silnika i poduszka skrzyni biegów – czym jest, objawy awarii i naprawa
Poduszka silnika i poduszka skrzyni biegów to elementy, najczęściej metalowo – gumowe, mocujące układ napędowy (silnik i skrzynię biegów) do nadwozia albo do ramy samochodu. Ich zadaniem jest neutralizacja drgań. W trakcie eksploatacji poduszki zawieszenia układu napędowego ulegają awariom. Jakie są objawy takich awarii, co wpływa na przyspieszone zużycie poduszek i jak dokonać ich naprawy?
Silnik samochodu wraz ze skrzynią biegów tworzy układ napędowy. Są różne rodzaje układów napędowych – silniki mogą być benzynowe i diesla, skrzynie biegów manualne i automatyczne, a do tego jeszcze w najnowszych układach hybrydowych silnik, albo silniki elektryczne mogą przekazywać napęd na koła za pośrednictwem skrzyni biegów. Układy napędowe są zblokowane.
W większości współczesnych aut podstawą konstrukcji auta są płyty podłogowe. W pojazdach użytkowych (niektórych dostawczych, ciężarowych), pickupach, autach terenowych i nielicznych SUV - ramy. Układ napędowy jest więc zamocowany albo do płyty podłogowej, albo do ramy.
Silniki spalinowe (benzynowe i diesla, a także benzynowe zasilane gazem LPG lub CNG) w trakcie pracy generują cały szereg drgań. Zwłaszcza jednostki małolitrażowe o dużej mocy.
Skrzynia biegów i półosie napędowe są chronione przed drganiami dzięki zastosowaniu tłumików drgań skrętnych w sprzęgłach albo dwumasowych kół zamachowych. Gdyby układ napędowy tak po prostu przymocować śrubami do płyty podłogowej, albo do ramy samochodu, wszystkie drgania generowane przez silnik przenosiłyby się na płytę podłogową i ramę, a dalej, na wszystkie elementy auta, które są do niej zamocowane. A zatem w kabinie samochodu byłoby odczuwalne każde drganie, prowadząc do niemal całkowitej utraty komfortu jazdy.
Drgania mają negatywny wpływ na większość podzespołów, od mechanicznych (np. kompresora klimatyzacji) do elektronicznych. W przypadku samego podwozia, drgania pochodzące z kół (powstające na skutek jazdy po nierównej nawierzchni) są neutralizowane przez elementy sprężyste układu zawieszenia (sprężyny oraz amortyzatory). A co z drganiami, generowanymi przez silnik? Aby je zneutralizować, zastosowano poduszki silnika.
Poduszki silnika i poduszki skrzyni biegów – co to jest?
Poduszki silnika i poduszki skrzyni biegów to podzespoły, które pełnią dwa zadania.
• Pozwalają na bezpieczne zamocowanie układu napędowego do płyty podłogowej, albo ramy pojazdu, zapewniając pełną integralność z nadwoziem.
• Neutralizują hałasy, szumy i wibracje, generowane przez silnik.
Stosuje się trzy rodzaje poduszek silnika i skrzyni biegów. Najczęściej spotykane są standardowe poduszki, składające się z dwóch metalowych elementów, w których stosuje się gumę lub elastometr do tłumienia drgań. Takie poduszki znajdziemy w starszych autach, a także w popularnych, tańszych samochodach współczesnych.
W nowszych autach stosuje się ulepszoną wersję - poduszki hydrauliczne. Do tłumienia drgań stosowany jest element gumowy z dwoma komorami, które są od siebie oddzielone membraną. Do tłumienia drgań stosowany jest olej hydrauliczny, przepływający przez membranę.
W luksusowych autach stosowana jest jeszcze bardziej ulepszona wersja poduszek hydraulicznych. Są to poduszki o zmiennej sile tłumienia drgań. Mają taką samą budowę, jak poduszki hydrauliczne. Różnica polega na tym, że przepływ oleju jest sterowany, tłumiąc drgania. Do sterowania przepływem oleju hydraulicznego przez membranę stosuje się albo zawór podciśnieniowy, albo zawór elektromagnetyczny.
Jak trwałe są poduszki silnika? Co przyspiesza ich zużycie?
Trwałość poduszek silnika wynosi od 150 do 400 tys. km przebiegu. Oznacza to, że w niektórych autach mogą wymagać wymiany po kilku latach jazdy, a innych będą służyć bezawaryjnie przez cały okres eksploatacji auta.
Co wpływa na przyspieszone zużycie poduszek silnika i skrzyni biegów?
• Awarie silnika, będące powodem silniejszych drgań.
• Częsta jazda po dużych nierównościach.
• Kolizje i wypadki.
• Agresywna jazda, z gwałtownymi hamowaniami. Układ napędowy może ważyć do 200 kg. Podczas takiego hamowania (albo uderzenia, jak w poprzednim punkcie) poduszki przejmują na siebie cały impet bezwładnego ruchu układu napędowego.
• Części niskiej jakości, zastosowane podczas pierwszego montażu.
• Części niskiej jakości, zastosowane podczas naprawy.
• Poduszki ulegają przyspieszonemu zużyciu w autach z małolitrażowymi, turbodoładowanymi silnikami z bezpośrednim wtryskiem, tzw. downsizingowymi. W tym przypadku problemy mogą pojawić się po przejechaniu 150 tys. km.
Jak rozpoznać, że poduszki silnika i skrzyni biegów wymagają wymiany?
Uszkodzone poduszki silnika i skrzyni biegów generują określone objawy awarii.
• Stuki podczas włączania i gaszenia silnika.
• Stuki podczas hamowania i przyspieszania.
• Hałas podczas jazdy.
• Zapalona kontrolka na desce rozdzielczej w przypadku poduszek z elektronicznym sterowaniem siły tłumienia drgań.
• Drgania.
• Widoczne wycieki oleju w przypadku poduszek hydraulicznych.
W przypadku zauważenia powyższych objawów awarii, warto skierować auto do warsztatu. Mechanik dokona diagnozy i jeśli okaże się, że winne są poduszki silnika albo skrzyni biegów, wymieni je na nowe. Oczywiście, można wymienić jedną, uszkodzoną, choć (jak zwykle) specjaliści zalecają, aby wymienić wszystkie.
Michał Lisiak