Uszkodzone sprężyny zawieszenia – jak rozpoznać awarię?
Awarie zawieszenia są zawsze groźne. Najczęściej wspomina się o awarii amortyzatorów i wahaczy. W cieniu tychże elementów pozostają sprężyny samochodowe, a o nich też trzeba pamiętać. Jak rozpoznać uszkodzenie sprężyny samochodowej i jak je naprawić?
Sprężyny samochodowe to część układu zawieszenia stosowana na przedniej i na tylnej osi samochodu. W przypadku przedniej osi auta sprężyny zawieszenia mogą tworzyć wraz z amortyzatorem zblokowany element, znany jako kolumna MacPhersona. Takie rozwiązanie znajduje się nawet w wielu modelach SUV. Sprężyn nie stosuje się jedynie w autach, które są wyposażone w zawieszenie hydropneumatyczne. W tym przypadku zastępują je miechy powietrzne, dające większy komfort.
Jaka jest rola sprężyn samochodowych?
Sprężyny zawieszenia samochodu odpowiadają za:
• Utrzymanie odpowiedniej wysokości prześwitu;
• Utrzymanie całej masy samochodu;
• Neutralizację drgań i wstrząsów w trakcie jazdy.
Dlaczego sprężyny zawieszenia ulegają awariom?
Budowa sprężyn samochodowych jest niezwykle prosta. To po prostu zwój mocnego, stalowego drutu. Sprężyna do określonego modelu samochodu musi mieć ściśle określoną wytrzymałość. Aby ją uzyskać, musi być wykonana z drutu o określonej grubości, musi mieć określoną liczbę zwojów i określoną średnicę.
Dlaczego sprężyny zawieszenia się psują? Przede wszystkim ze względu na to, że są narażone na działanie wszelakiego typu czynników, które wywołują korozję. Sprężyny nie są w żaden sposób osłonięte. Przez to osadza się na nich błoto, piasek, pył, kurz, sól drogowa – czyli wszystko, co wywołuje korozję.
Drugi powód, to zużycie eksploatacyjne na skutek ciągłej, ciężkiej pracy. Jeśli kierowca często jeździ po dziurawych drogach, jeśli często przeładowuje pojazd, jeśli auto często stoi obciążone na parkingu – sprężyny szybko ulegną awarii.
Trzeci powód to nagłe wjechanie w dziurę, bardzo dużą dziurę. Sprężyna może powiedzieć „mam dość” zwłaszcza, gdy kierowca jedzie z dużą prędkością, albo /i auto jest mocno obciążone.
Czwarty powód to jakość wykonania sprężyn. Zazwyczaj te stosowane w pierwszym montażu są wysokiej jakości. Problemy z trwałością najczęściej pojawiają się wtedy, gdy kierowca już wymienił sprężyny i zastosował części niskiej jakości.
Objawy awarii sprężyn zawieszenia w samochodzie osobowym
Stan sprężyn samochodowych jest kontrolowany przez diagnostę podczas corocznego przeglądu w Stacji Kontroli Pojazdów. Jednak trudno czekać kilka miesięcy do przeglądu i nie przejść go ze względu na uszkodzone sprężyny.
W razie jakichkolwiek podejrzanych hałasów warto odwiedzić Stację Kontroli Pojazdów. Diagnosta, dzięki szarpakom, swojej wiedzy i odpowiedniemu dostępowi do auta od spodu, jest w stanie precyzyjnie określić, który element zawieszenia uległ uszkodzeniu.
Jeśli dojdzie do pęknięcia sprężyn, to rozpoznanie awarii wcale nie jest łatwe. Sprężyny pękają na początku albo na końcu, na pierwszym albo ostatnim zwoju. Kawałek sprężyny może też się odłamać. Diagnosta samochodowy sprawdzi, czy sprężyna jest odpowiednio osadzona w mocowaniu i czy nie jest przekrzywiona.
Poza tym należy zwrócić uwagę na:
• Nienaturalne ustawienie auta – może wydawać się niższe, albo krzywe (pęknięcie jednej sprężyny);
• Hałasy podczas jazdy albo zaraz po wejściu do auta, dochodzące z zawieszenia (metaliczne tarcie, trzeszczenie, stukanie);
• Hałasy podczas jazdy – stukanie (praktycznie każda uszkodzona części zawieszenia stuka na swój sposób).
Czy można jeździć z uszkodzonymi sprężynami?
Teoretycznie, nie jest to tak niebezpieczna awaria, jak uszkodzenie elementów wahacza (wybicie sworznia wahacza itd.), czy też poważne zużycie amortyzatorów. Jednak uszkodzone sprężyny wydłużają drogę hamowania. Poza tym zmniejsza się komfort jazdy, obniża się też prześwit auta (odległość od nawierzchni drogi do podwozia samochodu), przez co jest większe ryzyko uszkodzenia podwozia pojazdu.
Niektórzy mechanicy przestrzegają, że uszkodzona sprężyna może uszkodzić oponę i doprowadzić do jej wystrzału w trakcie jazdy. Wydaje się to mało prawdopodobne, jednak jakieś ryzyko jest. Dlatego, jeśli w aucie są uszkodzone sprężyny, warto unikać szybkiej jazdy. Nie trzeba pędzić do warsztatu, ale warto w miarę szybko kupić uszkodzone elementy i zlecić ich wymianę.
Specjaliści zalecają, aby zawsze wymieniać sprężyny parami, na jednej osi pojazdu. Jedna sprężyna zawieszenia dość dobrej jakości kosztuje ok. 100 zł. Wymiana sprężyn na jednej osi, nie powinna przekroczyć kwoty 150 – 200 zł.
Niestety, jak zawsze w przypadku napraw zawieszenia, zaleca się, aby po wymianie któregoś z elementów odwiedzić warsztat lub Stację Kontroli Pojazdów, w której można ustawić geometrię zawieszenia.
Michał Lisiak