Jak dobrać płyn hamulcowy do auta?
Płyn hamulcowy to jeden z najważniejszych płynów, jakie znajdują się w samochodzie. Trzeba o niego dbać, bez względu na wiek i wartość samochodu i niezależnie od tego, czy auto ma silnik benzynowy, diesla czy napęd elektryczny lub hybrydowy.
Dlaczego płyn hamulcowy jest tak ważny?
Bez płynu układ hamulcowy w ogóle nie jest w stanie działać. Płyn bowiem przenosi ciśnienie generowane przez pompę hamulcową (i dodatkowy element, zwiększający ciśnienie w układzie) na elementy wykonawcze w zaciskach hamulcowych, czyli tłoczki hamulcowe. Nacisk ze strony tłoczków powoduje dociśnięcie klocków hamulcowych do tarcz.
Poza tym płyn hamulcowy jest niezbędny do działania systemów bezpieczeństwa aktywnego, takich jak ABS, ASR i ESP, chroniących auto przed poślizgiem. Zanim dotrze do zacisków hamulcowych, płyn przepływa przez specjalną pompę. Jest ona sterowana elektronicznie przez ABS, ASR lub ESP, w zależności od tego, jaki bogate jest wyposażenie auta. W razie potrzeby, sterownik systemów bezpieczeństwa moduluje przepływ płynu hamulcowego do konkretnego zacisku, przyhamowując dane koło.
Od stanu płynu hamulcowego zależy także właściwa praca układów, które zapobiegają wypadkom. Ale to nie wszystko. System ułatwiający ruszanie pod górę czy system kontroli zjazdu również potrzebują odpowiednio dobranego płynu hamulcowego.
Płyn hamulcowy chroni metalowe części układu hamulcowego przed korozją, dzięki zawartości inhibitorów korozji. Wraz z upływem czasu płyn się starzeje i traci właściwości antykorozyjne. Dochodzi wówczas do korozji i zablokowania tłoczków hamulcowych w zaciskach hamulcowych. Mogą się nie cofać lub nie wysuwać się w odpowiedni sposób.
Poza tym, na skutek mikronieszczelności w elastycznych przewodach hamulcowych, chłonie wodę. Po przekroczeniu poziomu zawodnienia 3%, powinien być natychmiast wymieniony, bo może się zagotować podczas hamowania, co spowoduje znaczące obniżenie, albo całkowitą utratę możliwości hamowania.
Specjaliści zalecają wymianę płynu hamulcowego co 2 lata. Jeśli nie jest zawodniony, to można przedłużyć okres jego wykorzystywania do 3 lat.
Jak sprawdzać płyn hamulcowy?
Przede wszystkim należy regularnie sprawdzać poziom płynu hamulcowego na podziałce zbiorniczka wyrównawczego. Znajduje się on pod maską, w okolicy podszybia. Obniżający się poziom płynu hamulcowego to sygnał ostrzegawczy, że w układzie są nieszczelności. Należy zareagować odpowiednio szybko, aby nie spotkać się z taką sytuacją, jak miękki pedał hamulca, wpadający w podłogę.
Płyn hamulcowy można też sprawdzać pod kątem poziomu jego zawodnienia. Do tego celu służą elektroniczne czujniki. Trzeba zanurzyć ich sondę w płynie, znajdującym się w zbiorniczku. Czujnik pokazuje poziom zawodnienia. Taki czujnik każdy może sobie kupić samodzielnie.
Jak dobrać płyn hamulcowy do danego modelu samochodu?
Albo należy zajrzeć do instrukcji auta lub do książki serwisowej auta, gdzie producent samochodu umieszcza informacje o tym, jaki rodzaj płynu hamulcowego należy stosować; albo sprawdzić w Internecie, gdzie wielu producentów olejów silnikowych podaje na swoich stronach informacje o specyfikacji wszystkich płynów, stosowanych w danym modelu pojazdu, w tym i płynu hamulcowego; albo skontaktować się ze sklepem motoryzacyjnym, który dysponuje dostępem do katalogów elektronicznych takich jak TecDoc czy ProfiAuto. W katalogach tych można znaleźć informacje na temat tego, jaki płyn hamulcowy należy stosować w danym modelu samochodu.
Rodzaje płynów hamulcowych
Jest kilka rodzajów płynów hamulcowych, które różnią się od siebie właściwościami. Najlepiej stosować taki, jaki zaleca producent. Obecnie stosuje się następujące rodzajów płynów hamulcowych:
• DOT 3 – produkowany na bazie eteru glikolu. Minimalna temperatura wrzenia: 205 st. C.
• DOT 4 – produkowany na bazie eteru glikolu i estrów boranowych. Minimalna temperatura wrzenia: 230 st. C. Są bardziej stabilne niż DOT3. Obecnie płyny DOT4 to najczęściej stosowane płyny we współczesnych autach.
• DOT 5 - produkowane z dodatkiem silikonów, ich technologia została zaczerpnięta z rozwiązań wojskowych. Nie można ich mieszać z innymi płynami. Minimalna temperatura wrzenia: 260 st. C.
• DOT 5.1 – produkowany na bazie eteru glikolu z dodatkami. Minimalna temperatura wrzenia to: 260 st. C. Można je mieszać w razie konieczności z płynami DOT3 i DOT4.
Informacje dotyczące temperatury wrzenia dotyczą płynów o zawartości 0% wody (świeżo wlanych do układu hamulcowego).
A jak obniża się skuteczność płynu hamulcowego, który jest zawodniony? Jako przykład weźmy najpopularniejszy płyn DOT4. Świeżo wlany, niezawodniony, wrze w temperaturze 230 st. C.; o zawartości wody nieco powyżej 3 %, wrze w temperaturze 155 st. C.
Warto zatem pamiętać o regularnej wymianie płynu hamulcowego, albowiem jest on jednym z gwarantów bezpiecznej jazdy.
Michał Lisiak