Problemy z alternatorem – kiedy brakuje prądu, nie pojedziemy daleko
Awaria alternatora w samochodzie pojawia się najczęściej w samochodach z większymi przebiegami, powyżej 200 tys. km, albo w autach ze stale włączonym start – stop, powyżej 150 tys. km przebiegu. Objawy awarii alternatora mogą pojawić się znacznie wcześniej – i mogą być spowodowane przez innego winowajcę. Postaramy się przekazać podstawowe informacje o tym, jaką rolę pełni alternator, jakie są objawy awarii alternatora, jakie są powody awarii alternatora i jak naprawić alternator.
Spis treści
- Po co jest alternator w samochodzie?
- Jak kierowca może sam zniszczyć alternator w samochodzie?
- Co się stanie, jeśli alternator się zepsuje?
- Nie zawsze alternator jest winny – piszczenie spod maski to objaw innego problemu
- Objawy awarii alternatora samochodowego
- Co powoduje uszkodzenie alternatora?
- Ile kosztuje naprawa alternatora?
Po co jest alternator w samochodzie?
Alternator stosuje się w każdym samochodzie z silnikiem benzynowym oraz diesla. W autach z systemem start – stop montowane są wzmocnione wersje alternatorów; w samochodach z napędem hybrydowym (spalinowo – elektrycznym) stosowane są różne rozwiązania. Pojazd może mieć standardowy alternator, albo wielofunkcyjny podzespół, który równocześnie pełni rolę alternatora i rozrusznika dla silnika spalinowego.
Podzespół ten to prądnica, która zamienia energię mechaniczną w prąd przemienny przeznaczony do zasilania instalacji elektrycznej auta. A skąd energia mechaniczna? Z silnika spalinowego. Alternator zaczyna pracę wtedy, gdy uruchamia się silnik spalinowy, jest napędzany przez pasek wieloklinowy, który przekazuje napęd z koła na wale korbowym.
Prąd do uruchomienia silnika i do pracy odbiorników prądu, gdy nie pracuje silnik, zapewnia akumulator.
Silnik samochodu nie pracuje jednostajnie. Prędkość obrotowa silnika stale się zmienia, kiedy kierowca zmienia biegi, przyspiesza albo zwalnia. Ponieważ alternator jest zależny od silnika, to wraz ze zmianami prędkości obrotowej, zmieniałyby się też parametry produkowanego przez alternator prądu. Dlatego stosuje się regulator napięcia, aby ustabilizować parametry generowanego przez alternator prądu. Alternator ma za zadanie także naładowanie akumulatora do pełna, aby ten był w stanie znów uruchomić silnik.
Alternator jest zamocowany do bloku silnika, z racji tego, że musi być napędzany przez pasek wieloklinowy. Łatwo go rozpoznać: przypomina duży silnik elektryczny, z przyłączonymi do niego przewodami.
W skład alternatora wchodzą:
• Metalowa obudowa i śruby mocujące;
• Obudowa przednia;
• Koło pasowe;
• Ułożyskowana oś;
• Wirnik, zamontowany na osi wraz z kołem pasowym;
• Uzwojenie, we wnętrzu którego obraca się wirnik,
• Prostownik;
• Regulator napięcia;
• Dodatkowe osłony.
Pasek klinowy przekazuje napęd z koła pasowego na wale korbowym na koło pasowe akumulatora. Ruch koła pasowego alternatora powoduje także ruch wirnika. Kiedy wirnik się obraca, pojawia się pole elektromagnetyczne, generujące energię elektryczną.
Jak kierowca może sam zniszczyć alternator w samochodzie?
Alternator to podzespół o dużej trwałości. Ale czasami kierowca może go samodzielnie uszkodzić, robiąc nieprzemyślane rzeczy, na przykład myjąc silnik na myjni automatycznej, albo myjąc silnik przy pomocy myjki wysokociśnieniowej, albo wjeżdżając w bardzo głębokie kałuże po burzy i zalaniu ulic. Alternator może być zamontowany bardzo nisko pod maską.
Co się stanie, jeśli alternator się zepsuje?
Jeśli alternator ulegnie zużyciu eksploatacyjnemu, albo awarii, jedynym źródłem zasilania dla instalacji elektrycznej auta (w tym dla silnika, sterowników, oświetlenia itd.) zostanie akumulator samochodowy. Prądu z akumulatora wystarczy najwyżej na przejechanie kilku kilometrów. Później auto stanie i nie da się go uruchomić.
Nie zawsze alternator jest winny – piszczenie spod maski to objaw innego problemu
Czasami awariom ulega pasek wieloklinowy, który napędza alternator. Winny może być też napinacz, który dba o właściwy naciąg paska i jego dobre przyleganie do kół pasowych. Wtedy pojawiają się problemy, których pierwszym objawem jest piszczenie paska spod maski. Piszczenie pojawia się zaraz po uruchomieniu silnika, a czasami także przy dodawaniu gazu. Pisk jest bardzo głośny. W przypadku jego pojawienia się, należy wymienić pasek wieloklinowy, a przy okazji sprawdzić stan napinacza.
Jeśli pasek się ślizga, to na desce rozdzielczej zaczyna migać czerwona kontrolka ładowania akumulatora. Jeśli pasek się zerwie, alternator w ogóle przestanie działać.
Objawy awarii alternatora samochodowego
• Zapalona czerwona kontrolka ładowania akumulatora na desce rozdzielczej.
• Czerwona kontrolka ładowania akumulatora nie zapala się podczas uruchamiania jednostki napędowej.
• Przygasanie oświetlenia zewnętrznego.
• Niewłaściwe parametry prądu ładowania, powodujące albo stałe niedoładowanie akumulatora, albo jego przeładowanie. W efekcie dochodzi do przyspieszonego zużycia akumulatora samochodowego.
• Migająca kontrolka ładowania akumulatora na desce rozdzielczej.
• Problemy z właściwą ilością energii elektrycznej przy określonych obrotach silnika.
Co powoduje uszkodzenie alternatora?
Przede wszystkim zużycie eksploatacyjne (zużyte łożyska, zużyte szczotki, zwarcia, uszkodzenie regulatora napięcia). Ale nie tylko, bo może dojść do zabrudzenia i zatarcia, skorodowania urządzenia, zalania go wodą w trakcie mycia albo pęknięcia jego obudowy po wypadku albo na skutek działania korozji.
Ile kosztuje naprawa alternatora?
Ceny alternatorów są bardzo zróżnicowane. Nowy alternator do popularnego auta kosztuje od 300 do 600 złotych. Ale już w przypadku samochodów z systemem start – stop cena może wynieść od 3000 zł wzwyż. Alternatywą dla zakupu nowego alternatora jest profesjonalna regeneracja urządzenia.
Nowy pasek wieloklinowy można kupić za kilkadziesiąt złotych, drugie tyle pochłonie jego wymiana.
Michał Lisiak